Nowy Ratusz Ostrawy świętuje 95 lat!

Data publikacji: 28.10.2025

Uroczyste otwarcie Nowego Ratusza, wzniesionego w latach 1925–1930, zaplanowano na 28 października 1930 roku, kiedy to kraj obchodził 12. rocznicę powstania niepodległej Republiki Czechosłowackiej. Jednak to właśnie pod koniec października 1930 roku Ostrawę nawiedziły ulewne deszcze, które spowodowały, że Odra wystąpiła z brzegów i zalała całe dzielnice miasta. Duże części Nowej Wsi, Przywozu i Mariánskich Hor zniknęły pod wodą, a ich mieszkańcy często musieli walczyć o życie. Uroczyste otwarcie nowego ratusza zostało zakłócone przez klęskę żywiołową, przez co udział mieszkańców Ostrawy był skromny. Nowy budynek spotkał się jednak z ostrą krytyką ówczesnych gazet, które krytykowały jego wygląd, nadmierne rozmiary, wysokie koszty i inne rzekome wady.

„Pomimo medialnej i innej krytyki, czas pokazał oświecenie duchowego ojca Nowego Ratusza, burmistrza Jana Prokeša, który pomimo wszelkich trudności, nie tylko w postaci skarg, nie dał się zwieść i dzięki temu ten wyjątkowy budynek, nowa dominanta miasta, mógł służyć mieszkańcom. Wygląd Nowego Ratusza, który stał się już dobrym zwyczajem w Ostrawie, był efektem konkursu architektonicznego ogłoszonego w lipcu 1923 roku. W ubiegłym roku ostrawski Nowy Ratusz został wpisany na listę narodowych zabytków kultury i tym samym należy do najcenniejszych i najlepiej zachowanych elementów czeskiego dziedzictwa kulturowego. Ponadczasowość i architektoniczny charakter budynku przyciągają uwagę wielu wielbicieli, zarówno mieszkańców miasta, jak i jego gości” – stwierdza Jan Dohnal, burmistrz miasta.

Nowy Ratusz został wzniesiony według wspólnego projektu brneńskiego architekta Vladimíra Fischera i ostrawskich budowniczych Františka Kolářa i Jana Rubé, a wnętrza zaprojektował ostrawski architekt Karel Kotas. Koszt budowy przekroczył 50 milionów koron; kwota ta była praktycznie równa całemu rocznemu dochodowi ówczesnego (nieinwestycyjnego) budżetu miasta, co daje przybliżone pojęcie, ile taki budynek kosztowałby nas do dziś.

Dzięki swoim monumentalnym rozmiarom (około 7200 m² powierzchni zabudowanej i 187 000 m³ przestrzeni zamkniętej) ten unikatowy budynek stał się największym ratuszem w republice i do dziś utrzymuje ten tytuł. Niezapomnianym punktem orientacyjnym jest wieża ratuszowa, wznosząca się na wysokość 86 metrów. Z drugiej strony, we wnętrzu ciekawym zabytkiem techniki jest funkcjonalny dźwig paternoster w skrzydle południowym, oddany do użytku w 1928 roku. Do artystycznego wystroju ratusza przyczyniło się kilku wybitnych artystów – grafik Emanuel Hrbek, rzeźbiarze Josef Axmann, Rudolf Březa i Václav Hynek Mach. Ten ostatni jest autorem czterech monumentalnych rzeźb na fasadzie ratusza, będących alegoriami górnictwa, nauki, handlu i hutnictwa. Nie sposób zapomnieć o tym, że budowa ratusza dała impuls do powstania zupełnie nowej dzielnicy, która znacząco poszerzyła centrum miasta.